Last updated: 15 ก.ค. 2562 | 6205 จำนวนผู้เข้าชม |
ข้าวเหนียวเขี้ยวงู 8974 เป็นพันธุ์พื้นเมืองของจังหวัดเชียงรายที่ถูกขนานนามว่าเป็นราชาของข้าวเหนียวทั้งปวง จนกลายเป็นตำนานเล่าขานสืบต่อกันมารุ่นสู่รุ่น ทางศูนย์วิจัยข้าวจังหวัดเชียงราย กองวิจัยและพัฒนาข้าว กรมการข้าว จึงได้นำพันธุกรรมข้าวเหนียว
เขี้ยวงูพื้นเมืองที่รวบรวมและเก็บรักษาไว้ที่ศูนย์ปฎิบัติการและเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวแห่งชาติ(Gene bank)จำนวน28 เชื้อพันธุ์ มาศึกษาและคัดเลือกพันธุ์โดย นาย พายัพภูเบศวร์ มากกูล นักวิชาการเกษตรชำนาญการพิเศษ จนได้สายพันธุ์ที่มีลักษณะดีและเหมาะสมที่สุดคือ สายพันธุ์ 8974
ความเป็นมา
เมื่อย้อนเวลาไปหาอดีตเมื่อ 40-50 ปี ชาวนาไทยในแทบล้านนา ซึ่งกินข้าวเหนียวเป็นหลัก ผู้มีนาในครอบครองมาก จะปลูกข้าวเหนียวคุณภาพดี คือ เมล็ดเล็ก เรียวยาว นุ่ม มีกลิ่นหอม ไม่เน้นผลผลิต ซึ่งสันนิฐานว่าน่าจะเป็นข้าวเขี้ยวงู แต่ในชาวนาผู้มีที่นาน้อย ข้าวที่ปลูกเมล็ดใหญ่ ค่อนข้างป้อม ผลผลิตมาก ไม่เน้นคุณภาพ ต่อมาเมื่อทางราชการโดย กรมการข้าว และสถาบันวิจัยข้าว ได้ออกรับรองพันธุ์ข้าวเหนียวสันป่าตอง ในปี 2505 และข้าวเหนียว กข6 ในปี 2520 ซึ่งเป็นพันธุ์ข้าวที่ให้ผลผลิตสูง ทำให้ชาวนาในเขตภาคเหนือ รวมทั้งจังหวัดเชียงราย หันมาปลูกข้าวเหนียวพันธุ์รับรองดังกล่าวแทน โรงสีจึงหันมาสีข้าว กข6 ให้มีลักษณะเมล็ดเป็นข้าวเหนียวเขี้ยวงูแทน พันธุ์ดั้งเดิมจึงค่อยๆหายไปจากผืนนา จะมีอยู่ก็แต่ชื่อข้าวทางการค้าเท่านั้น
ปี 2548 ศูนย์วิจัยข้าวเชียงราย ได้ปรับปรุงพันธุ์ข้าวเหนียวเขี้ยวงู โดยนำเมล็ดพันธุ์มาจากศูนย์ปฎิบัติการและเก็บเมล็ดเชื้อพันธุ์ข้าวแห่งชาติ (Germplasm Bank) มาทำการคัดเลือกเพื่อให้ได้สายพันธุ์บริสุทธิ์ ข้าวเหนียวเขี้ยวงูที่ได้นี้จะเป็นข้าวพื้นเมืองดั้งเดิม ที่กลับมาเป็นทางเลือกใหม่ให้กับ ชาวนา โรงสี ผู้แปรรูป และผู้บริโภค
แหล่งปลูกข้าวเหนียวเขี้ยวงู
ในอดีตข้าวเหนียวเขี้ยวงูปลูกในแถบล้านนา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง อำเภอแม่จัน จังหวัดเชียงราย
ลักษณะประจำพันธุ์
เป็นข้าวไวต่อช่วงแสง ออกดอกประมาณปลายเดือนตุลาคม ต้นแข็ง สูงประมาณ 150 เซนติเมตร ต้นแข็ง คอรวงยาว ระแง้ห่าง รวงเล็ก เมล็ดเล็กเรียวยาว ข้าวที่นึ่งแล้วมีลักษณะเมล็ด เรียวยาว เป็นมันวาว นุ่ม และมีกลิ่นหอม
ปรับปรุงพันธุ์โดย : ศูนย์วิจัยข้าวเชียงราย สำนักวิจัยและพัฒนาข้าว กรมการข้าว
11 ก.ค. 2562
11 ก.ค. 2562
11 ก.ค. 2562
11 ก.ค. 2562